Interakcja kot-człowiek dawniej i dzisiaj

Genomy, żywność i mikroorganizmy w dziejach interakcji kot-człowiek. „Środek” do zwalczania szkodników, przedmiot i symbol wartości w minionych cywilizacjach, zwierzę towarzyszące i kultowe, celebryta we współczesnym społeczeństwie, kot domowy i jego skomplikowana więź z ludźmi. Czyli rzecz o interakcji na linii kot-człowiek…

Siła więzi i zagadnienie relacji między kotem a człowiekiem poddana była już wielokrotnie naukowym badaniom mimo to nadal pozostaje wiele nierozstrzygniętych kwestii w tej przestrzeni. Wprawdzie dawno temu już obalono mit, o tym, że kot przywiązuje się do miejsca nie człowieka, nie odrzucono jednak teorii o tym, że koty chodzą własnymi ścieżkami. Charakterystyczny dla kotów indywidualizm czy silna potrzeba realizacji własnych celów nikogo raczej nie dziwią. Jak dowodzą jedne z ostatnio przeprowadzonych eksperymentów behawioralnych nie wyklucza to silnego przywiązania domowego tygryska do właściciela.

– Podobnie jak psy, koty wykazują się elastycznością społeczną pod względem przywiązania do ludzi. Większość kotów jest przywiązana do swojego właściciela i traktuje go jako źródło bezpieczeństwa w nowym środowisku

– mówi Kristyn Vitale z Oregon State University.

Relacja na płaszczyźnie człowiek-kot rozpoczęła się ponad 10 000 lat temu, kiedy koty zaczęły wyłapywać i polować na szkodniki, które nawiedziły spichlerze wczesnych społeczności rolniczych na Bliskim Wschodzie. Z Egiptu koty upowszechniły się po całym basenie Morza Śródziemnego, najprawdopodobniej podążając szlakami handlowymi za ludźmi. Na przestrzeni dziejów koty stworzyły wyjątkową i intymną więź z człowiekiem, a to, wraz z ich zdolnościami adaptacyjnymi, zadecydowało o ich globalnym rozproszeniu. Biologiczne i kulturowe trajektorie rozwoju interakcji kot-człowiek oraz implikacje globalnego rozprzestrzeniania się i ewolucyjnego sukcesu kota domowego pozostają jednak zagadką

Odpowiedzi na powyższe pytania poszukuje włoska grupa badaczy FELIX przy współpracy z UNIVERSITA DEGLI STUDI DI ROMA TOR VERGATA. Projekt, który rozpocząć ma się w kwietniu bieżącego roku trwać będzie przez kolejne pięć lat.

Tworząc uzupełniający się zestaw unikalnych i dotychczas niezbadanych multidyscyplinarnych danych, od paleogenetyki po chemię organiczną i mikroskopię, naukowcy zagłębią się w przeszłość relacji kot-człowiek. Zajmą się trzema podstawowymi zmiennymi: genomy, żywność i mikroorganizmy. Docelowym jest odkrycie w jaki sposób rosnąca więź kotów z ludźmi, w szerokim spektrum kontekstów społeczno-kulturowych, ukształtowała genom kota, prowadząc do zmian w jego zachowaniu, zmieniając go w zwierzę domowe. Zbadają, jak koty zmieniły swoje zachowania żywieniowe, dostosowując się do różnych ekosystemów.

W sposób ciągły dokumentowana będzie trajektoria zakażeń patogenami u kotów, rzucając tym samym światło na rozwój chorób odzwierzęcych. Będzie to bezprecedensowy wgląd w temat udomowienia zwierząt ogólnie. Co istotne, podjęty zostanie temat roli kota jako ulubionego zwierzęcia, ale także jako jednego z obecnie najbardziej inwazyjnych gatunków obcych na świecie w naturalnych ekosystemach i nośnika wielu chorób zakaźnych uznawanych dziś za zagrożenia zdrowia publicznego.

Daria Wyrostkiewicz – napsitemat.com.pl

fot. Pixabay.com