Psy próbują zapach pyskiem. Potrafią też wykryć raka…

Psi nos jest unikalną cecha osobową jak odcisk ludzkiego palca, nie ma dwóch takich samych. Psy wylizując nosy dokonują wydawałoby się niemożliwego, próbują zapach pyskiem.

Postrzeganie świata przez ludzi oparte jest o zmysły. Chcąc ocenić sytuację, poznać, wypróbować coś nowego korzystamy, w zależności od potrzeb, z różnych zmysłów, wytężając wzrok, słuch, smak, dotyk, zapach. Wydawaźby się mogło, że możliwości psa są w tych kwestiach ograniczone. Nic bardziej mylnego. Mimo, że niektóre ze zmysłów, takich jak na przykład dotyk, nie należą do najmocniejszych stron psa jest jeden, którego powinniśmy naszym czworonożnym przyjacielem szczerze zazdrościć. To czego w kwestiach poznawczych może dokonać psi nos często nie jesteśmy sobie w stanie wyobrazić.

– Człowiek nie jest w stanie zidentyfikować wielu zapachów, które są codziennością psów

– wyjaśnia weterynarz Esther Schalke, która szkoli psy tropiące dla policji, celników i wojska.

– Pies ma w kwestiach węchu zdecydowaną przewagę anatomiczną nad nami: psy wdychają innym miejscem niż wydychają. To znaczy mniej więcej tyle, że nie miesza zapachu z oddechem

– tłumaczy Schalke.

Nos psa zawiera około 200 milionów komórek węchowych, ludzie natomiast mają ich około 25 milionów w rezultacie czego psi nos jest co najmniej 40 razy skuteczniejszy niż nasz. Wyjątkową i szczególną cechą psiego nosa jest to, że oba nozdrza działają oddzielnie. Psy nie tylko lepiej pochłaniają zapachy niż my. Psy są również „kilka kroków do przodu” jeśli chodzi o rozróżnianie zapachów, nawet tych nakładających się na siebie. Nos psa jest również odpowiedzialny za odczuwanie ciepła, jest właściwie jedynym miejscem na ciele psa zdolnym do „mierzenia temperatury”.

Alexandra Horowitz, założycielka Dog Cognition Lab w Barnard College, w swojej książce Being a Dog przedstawia wyniki badań związanych z mechanizmami odpowiedzialnymi za genialny węch psów. Dowodzi, że psy dzięki swoim nosom potrafią określić czas, przewidzieć pogodę, zidentyfikować niebezpieczne substancje, a nawet wykryć raka.

Cząsteczki zapachu dostają się do jamy nosowej psa przez nozdrza. Od wewnątrz jama nosowa pokryta jest błoną śluzową, w której znajdują się gruczoły nawilżające. Gruczoły te utrzymują nos wilgotnym i zimnym. Wilgoć natomiast powoduje kontakt cząsteczek zapachu z powietrza z błoną śluzową. Aby utrzymać tę wilgotność, psy muszą dużo pić, gdyż wdychają do 300 razy na minutę, co powoduje wysuszenie błon śluzowych. W jamie nosowej znajdują się małżowiny nosowe, które zwiększają powierzchnię wewnątrz nosa. Małżowiny nosowe, w których znajdują się liczne komórki węchowe, odbierają cząsteczki zapachu i przekazują je poprzez układ nerwowy do mózgu. Gdy do gry wkracza mózg, ocenia on i różnicuje informacje zapachowe w stężeniach nawet 100 milionów razy niższych niż to, co człowiek może w ogóle dostrzec.

Ze względu na długi kształt pyska śluzówka węchowa psa jest odpowiednio większa niż u innych ssaków, w tym ludzi. Błona śluzowa jamników ma powierzchnię 100 centymetrów kwadratowych, nasza zaledwie 5 centymetrów kwadratowych.

– Psy potrafią również stwierdzić, jak długo utrzymuje się zapach. Woń z upływem czasu traci swą intensywność. Kiedy psy wąchają zapach, potrafią nie tylko powiedzieć, co to jest, ale także jak długo to trwało, tym samym psy wyczuwają czas

– wyjaśnia w książce Horowitz.

Dzięki tym i wielu innym szczegółom anatomicznym nosy czworonogów są również w stanie dostrzec ludzkie emocje, takie jak strach, złość, smutek czy radość, gdyż w zależności od nastroju organizm ludzki wytwarza określone substancje zapachowe, pot podczas chwil strachu, feromony szczęścia i inne.

Komunikacja między psami odbywa się głównie poprzez zmysł węchu za pośrednictwem feromonów. Feromony mogą dostarczyć psu informacji o płci, wieku i stanie zdrowia spotkanego zwierzęcia. Z uwagi na to, że duża część feromonów znajduje się w moczu psy intensywnie wąchają „naznaczone” drzewa.

Stan nosa psa jest doskonałym wskaźnikiem stanu zdrowia zwierzęcia. U zdrowego psa nos jest zawsze mokry i zimny, skóra nosa jest miękka, a kolor od czarnego do różowego.

Daria Wyrostkiewicz – napsitemat.com.pl

fot. Pixabay.com